Şimdi yakıt tasarrufuyla ilgili bir yazı yazacağım için aslında giriş kısmı pek zor olmayacak. Yani: Dünyanın kaynaklarını hızlıca tükettiğimiz şu günlerde bla bla bla bla bla… İşte dünyanın geleceğine faydalı olmak için bla bla bla bla…. Petrol fiyatlarının cep yaktığı ve benzinin litresinin 4.25 olduğu günümüzde… falan filan…. Küresel ısınmanın dünya geleceğini tehdit ettiği bu dönemde…. tabi tabi…. Dışa bağımlılığı olabildiğince azaltmanın en önemli kuralının petrol tüketimini azaltmak… öyledir öyledir!!!
Sonuçta AKP muhalifleri eleştiri yaparken hep cari açıktan bahsediyorlar ve cari açıkta en büyük pay “petrole” ait. Eğer burada yazdığım şeyleri uygularsanız %30’a varan miktarda yakıt tasarrufu sağlayabilirsiniz ve bunu herkes yapsa cari açık önemli bir oranda azalır. O yüzden Tayyip de onu eleştirilerden kurtarmak için önemli bir adım attığım için beni ödüllendirmeli.
Neyse sözü kısa tutmak istiyorum. aşağıdaki yazıda otomobilinizi en uygun şekilde, en az yakıt harcayarak nasıl kullanmanız gerektiğini olabildiğince basit bir şekilde yani ortalama bir AKP seçmeninin ya da sol ayakkabısını giyerken bir duayı 12 kez, sağ ayakkabısını giyerken başka bir duayı 12’yi ters çevirip 21 kez okuyan, Facebook’da peygamberimi seviyorum veya namaz gibisinden sayfalara girmiş muhafazakar bir vatandaşımızın anlayabileceği bir şekilde asla birbiriyle çelişkili ifadeler kullanmadan anlatmaya çalışacağım. Hatta yazının adını “Beyinsizler için Yakıt Tasarrufu” koymayı planlıyordum ama birileri çıkar da alınıp küfür eder diye başka bir isim koydum.
Bilmeniz gerekenler
Hareketin Korunumu Kanunu
“Cisimler, bir başka kuvvet tarafından müdaheleye uğramadıkları takdirde aynı hızda ve aynı yönde hareket devam ederler”.
Kısacası bir arabayı 90 km hıza çıkarmak için büyük bir kuvvet gerekir. Ama aynı arabayı 90 km sabit hızda sürmek için sadece tekerlerin sürtünmesi ve hava direnişine karşı koymanız gerekir. O yüzden amacınız, otomobilinizi belli bir hıza çıkarmak, o hızla sabit bir şekilde, elinizden geldiğinizce hızınızı azaltıp, arttırmadan devam etmek.
Yüksek Vites, Düşük Devir
Otomobiller en küçük viteste en yüksek kuvveti üretir ve doğal olarak en çok benzini harcar. Belli bir hızda giderken devir ne kadar düşükse o kadar az yakıt harcarsınız. Amacınız belli bir hızda giderken, motoru zorlamadan en yüksek vitesle gitmek.
Tabi ki vites yükseldikçe, motorun ürettiği tork (kuvvet) azalır. 90’la düz yolda 5. vitesle sabit giderken aniden önünüze dik bir yokuş çıkarsa, 5. viteste üretilen kuvvet yokuşu çıkmanıza yetmeyebilir ve motor sarsılmaya başlar. Bu durumda vitesi 4’e almalı ve öyle devam etmelisiniz.
– 1. vitesi sadece aracınızı hareket ettirmek için kullanın (buzlu ve karlı havalarda 2. vitesle kalkın) ve sonra 2000 devire ulaşınca bir üst vitese geçin.
– Eğer usta bir şoförseniz (mesela benim gibi) 2. vitesle de aracı zorlamadan kalkabilirsiniz ve böylece daha az yakıt harcamış olursunuz.
– Daha sonra 2000 devire ulaşır ulaşmaz bir üst vitese geçin ve motor sarsılmaya başlamadan veya ani hızlanma için ya da yokuş çıkmak için haricinde elinizden geldiğince yüksek viteste kalın.
Unutmayın “yüksek vites, düşük devir” yakıt tasarrufunun altın kuralıdır.
Coasting
Ayağınızı gazdan çekip kısa bir süre sonra sürtünme ve hava direnişi gibi karşı kuvvetlerle durana kadar arabanın var olan momentumuyla yola devam etmeye coasting denir. Bu sözcüğün Türkçe karşılığı yok. Bilen biri varsa bana posta atsın ve değiştiririm. Coasting yakıt tasaraffu için en önemli silahınız. İki şekilde coasting yapabilirsiniz:
a) Vitesteyken coasting: Araç vitesteyken ayağınızı gazdan çekerseniz motora giden benzin kesilir ve yakıt tüketimi sıfıra iner. Fakat araç viteste olduğu için mekanik sürtünme (tekerlerin sürtünmesi ve hava direnişine ek olarak) aracı yavaşlatır. Ayrıca yokuşta hızı sabit kalır.
b) Boşta coasting: Vitesi boşa alıp coasting yaparsanız sadece rölantide yaktığınız yakıtı yakarsınız. Ama araç daha yavaş hız kaybeder ve yokuşlarda alıp başını gider.
Trafiği iyi takip etmelisiniz ve ileride durmanız gerektiği zaman direk ayağınızı gazdan çekmelisiniz. Viteste mi yoksa boşta mı coasting yapmanız gerektiğine duruma göre karar vermelisiniz.
– Hızınız zaten az ve eğer viteste coasting yaparsanız kırmızı ışığa ulaşamadan duracaksınız. O zaman boşta coasting yapın.
– Hızınız zaten yüksek ve kırmızıya ulaştığınızda hala hareket halinde olacak ve frene basmak zorunda kalacaksınız. Viteste coasting yapın.
– İndiğiniz yokuş hafif meyilli ve eğer viteste coasting yaparsanız araba çok yavaşlayacak. O zaman boşa alıp coasting yapın.
– Yokuş biraz meyilli, önce viteste coasting yapın ve belli bir süre sonra boşa alın.
Cinsellikteki pozisyonlar gibi düşünün. Kendi kombinasyonlarınızı kurun :d Yaratıcılıkta sınır tanımayın :D
Yapmanız/Yapmamanız gerekenler:
1) Frene basmayın
Frene basmak, benzinin yakılması sayesinde ortaya çıkan kinetik enerjiyi ısıya çevirmekten başka bir işe yaramaz. Yani siz frene her bastığınızda kullandığınız benzini boşa harcamış olursunuz.
Uzakta kırmızı ışığı veya mesela bir kavşağı gördüğünüz an, yani durmanız veya yavaşlamanız gerekiyorsa, gaza basarak ışığın dibine kadar gidip son anda frene basıp durmak yerine ayağınızı gazdan çekmeli ve otomobilin var olan hareket enerjisiyle (momentum) o noktaya ulaşmasını (coasting) sağlamalısınız.
Aynı şekilde önünüzdeki araç (Kural #8) frene bastığı an, siz frene basmak yerine direk ayağınızı gazdan çekmelisiniz.
2) Frene basın
Duran bir arabayı hareket ettirmek, hareket eden bir arabayı hızlandırmaktan her zaman daha fazla enerji harcar. Üstelik araba durduktan sonra vitesi 1’e alırsınız. Bu bağlamda, diyelim ki önünüzde kırmızı ışık yandı ve siz ayağınızı gazdan çektiniz ve ışığa doğru gidiyorsunuz. Fakat belli ki siz ışığa ulaştığınız halde yeşil yanmayacak ve illa ki frene basıp durmanız gerekecek.
Böyle bir durumda frene basın. yavaşlayın, mümkün olduğunca yavaşlayın ve ufak bir hızla ışığa doğru ilerlemeye devam edin. Eğer ışık yeşil olursa arabanızı durdurmadan, ve 2. viteste tekrar harekete devam edebilirsiniz ve daha az enerji harcamış olursunuz.
3) Çabuk hızlanmayın
Çabuk hızlanmanın sırrı, arabanın daha çok tork üretmesi. Ve çok tork üretmek için de düşük viteslerde ve yüksek devirde daha uzun süre durarak, gaza daha çok basmanız gerekli. Kısacası 70’den 90’a ulaşmak için 4. vitesi kullanırsanız daha çabuk hızlanırsınız ama daha çok yakarsınız. Az yakmak için 5’i kullanın (yani çabuk hızlanmayın).
4) Çabuk hızlanın
Eğer yeterince çabuk hızlanmazsanız düşük viteslerde daha uzun süre kalır ve daha çok yakarsınız. 2000 devire ulaşana kadar kararlıca gaza basın. 2000 devire ulaşınca, bir üste vitese geçin ve istikrarlı bir şekilde hızlanın.
5) Hız Kontrol Sistemini kullanmayın.
Düz yolda 90 km sabit hızla giderken HKS sayesinde çok az yakıt harcarsınız. Ama yokuşa ulaştığınız an HKS sizi aynı hızla götürmek isteyecek ve bu yüzden yakıt tüketiminiz çok büyük oranda artacaktır, aynı şekilde yokuş aşağı inerken HKS sürekli gaz verir. Oysa siz 1. durumda yokuşta yakıt tüketimini azaltmak için hızınızı düşürmek ve 2. durumda ayağınızı gazdan çekip coasting yapmak istiyorsunuz.
6) Hız Kontrol Sistemini kullanın
HKS düz yolda giderken mutlaka kullanılması gereken bir sistem. HKS düz yolda hızınızı sabitleceği için hem sizin rahat etmenizi sağlar hem de gereksiz yavaşlama ve hızlanmalardan korur.
7) Takip mesafesini korumayın
Aracınızın hakaret halinde kalmak için başa çıkması gereken en büyük karşı-kuvvet hava direnişi. Eğer bir kamyon veya tırın hemen arkasında yolunuza devam ederseniz yakıt sarfiyatınız azalır. Çünkü kamyon havayı yarar ve siz kamyona ne kadar yakınsanız o kadar az hava direnişiyle karşılaşırsınız ve o kadar az yakıt harcarsınız.
Ama söylememe bile gerek yok, bu teknik çok tehlikeli. Yapmayın. Önünüzdeki kamyonun şoförü hemen arkasında durursanız sizi asla göremez veya ani bir frende kaza yaparsınız.
8) Takip mesafesini koruyun.
Önünüzdeki araba aniden frene basarsa ve aranızdaki takip mesafesi azsa, sizin de frene basmanız gerekir (Kural #1). Oysa takip mesafesi normalden fazlaysa, ayağınızı gazdan çekersiniz ve önünüzdeki araba tekrar gaza basıp eski hızına ulaşana kadar bir ihtimal de olsa frene basmanız gerekmez. Böylece daha az yakıt harcamış olursunuz.
Not: Rusya’da takip mesafesinin sizi koruduğunu biliyor muydunuz?
9) Camları ve klimaları kapatın
Saatte 70 km hızdan sonra açık olan camlarınız hava direnişini arttırmaya başlar. Klimanın ise yakıt tüketimini arttırdığını biliyorsunuz. O yüzden hızınız düşükken camları açmanızda sakınca yok ama 70’i geçince kapatın. Klimayı çalıştırırsanız düşük hızda ve ara sıra kapatarak çalıştırın.
10) Hızlı gitmeyin
Aracınızın hakaret halinde kalmak için başa çıkması gereken en büyük karşı-kuvvet (tahmin ettiniz) hava direnişi ve hava direnişi aracın hızı 2 kat artınca 4 kat artar.
Aynı araç 54 km hızda 101 Newton, 90 km hızda 282 Newton, 126 km hızda 553 Newton ve 180 km hızda 1128 Newton hava direnişine karşı durmak zorundadır.
Örneğin 1.3 Honda Insight, 88 km sabi thızda 4.53 litre, 104 km hızda 5.25 litre, ve 120 km hızda 6,4 litre benzin harcıyor.
Ek olarak belirtmek gerekir ki yolda giderken kendinize 70 km hız limiti koyarsanız, ileride önünüze bir engel çıkıp da yavaşladıktan sonra tekrar 70’e çıkmanız gerekir. Oysa limitiniz 90 olursa her yavaşlamadan sonra eski hızınıza ulaşmak için daha çok işiniz var. Ve limit 120 olursa ya da 140 olursa…
11) Lastik basıncı
Lastiklerinizin hava basıncını en az ayda bir kontrol edin. Basıncın düşmesi yakıt tüketimini arttırır. Ama basınç çok fazla olursa bu sefer yol tutuşu azalır. Otomobilinizde şoför kapısında yazılı olan değerleri kullanın.
12) Fazla kilolarınızdan kurtulun
Siz değil tabi ki. Arabınızdaki fazla kilolardan bahsediyorum. Arabanız ne kadar hafifse hızlanmak için o kadar az kuvvete ihtiyaç duyacağı ve aynı zamanda ağırlık tekerlerin sürtünmesini de arttıracağı için arabanızda gereksiz yere bulundurduğunuz her ağırlık yakıt tüketimini arttırır.
13) Rölantide beklemeyin
Tahminen 15 saniyeden fazla hareketsiz kalacaksanız motoru kapatın. Özellikle ışıklarda ve trafikte bu duruma dikkat etmelisiniz. Stop/Start özellikli bir araba almanız şehir içinde harcadığınız yakıtı önemli ölçüde azaltacaktır.
Bir yanıt yazın